مدیریت مرکز داده به نقش افرادی (مدیران مرکز داده) اشاره دارد که در یک مرکز داده مسئول نظارت بر مسائل فنی و فناوری اطلاعات (IT) هستند. این شامل مدیریت عملیات کامپیوتر و سرور، حجم‌های بزرگی از داده‌ها، خدمات و برنامه‌ها، و همچنین حفاظت و امنیت داده‌ها می‌شود. در حالی که برخی از این وظایف باید به صورت مستقیم مدیریت شوند، بسیاری از آن‌ها را می‌توان به صورت خودکار انجام داد، که این امر منجر به کاهش تعداد کارمندان حاضر در محل، حذف وظایف دستی غیرضروری و کاهش هزینه‌های مرتبط با کسب‌وکار می‌شود.
وظایف معمول در مدیریت مرکز داده شامل موارد زیر می‌شود:
وظایف معمول در مدیریت مرکز داده شامل موارد زیر می‌شود:
- مدیریت سرورها و زیرساخت‌ها: نظارت بر عملکرد سرورها، شبکه‌ها و تجهیزات ذخیره‌سازی.
- مدیریت داده‌ها: سازماندهی، ذخیره‌سازی و بازیابی داده‌ها به صورت کارآمد.
- امنیت داده‌ها: پیاده‌سازی و نظارت بر اقدامات امنیتی برای محافظت از داده‌ها در برابر دسترسی‌های غیرمجاز یا تهدیدات سایبری.
- پشتیبانی از خدمات و برنامه‌ها: اطمینان از دسترسی پذیری و عملکرد بهینه خدمات و برنامه‌های کاربردی.
- مانیتورینگ و گزارش‌دهی: نظارت بر عملکرد سیستم‌ها و ارائه گزارش‌های منظم برای ارزیابی سلامت مرکز داده.
- مدیریت انرژی و خنک‌سازی: بهینه‌سازی مصرف انرژی و سیستم‌های خنک‌سازی برای کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری.
- برنامه‌ریزی برای بهبود و توسعه: ارزیابی نیازهای آینده و برنامه‌ریزی برای ارتقاء زیرساخت‌ها و فناوری‌ها.
- پشتیبانی فنی: حل و فصل مشکلات فنی و ارائه پشتیبانی به کاربران و تیم‌های مرتبط.
چه مشکلاتی در مدیریت روزمره مرکز داده با آن‌ها مواجه می‌شویم؟
مدیریت چندین فروشنده و تجهیزات مرتبط
- مدیریت تجهیزات، برنامه‌ها و سیستم‌های عامل مختلف با قراردادها، گارانتی‌ها، فرآیندها، مجوزها، پچ‌ها و فرآیند ارتقاء متفاوت.
- هماهنگی بین فروشندگان مختلف برای اطمینان از سازگاری و عملکرد بهینه سیستم‌ها.
۲. مدیریت چندین مرکز داده با سطوح بلوغ متفاوت
- مدیریت مراکز داده با سطح بلوغ، تجهیزات، فرآیندها و رویه‌های مختلف.
- یکسان‌سازی فرآیندها و استانداردها در محیط‌های ناهمگون.
۳. حفظ توافق‌نامه‌های سطح خدمات (SLAs) در محیط‌های پیچیده
- برآورده کردن نیازهای مختلف برای در دسترس‌بودن برنامه‌ها، نگهداری داده‌ها، سرعت بازیابی و در دسترس‌بودن شبکه.
- مدیریت انتظارات ذینفعان در محیط‌هایی با الزامات متنوع.
۴. نظارت بر تغییرات در محیط‌های بدون فرآیند کنترل تغییرات مناسب
- مواجهه با تجهیزات قدیمی و عدم توانایی در به‌روزرسانی زیرساخت‌ها.
- مدیریت تغییرات در محیط‌هایی که فرآیندهای کنترل تغییرات ضعیف یا وجود ندارند.
۵. مدیریت هزینه‌های مرکز داده و کاهش بودجه
- خرید منابع بر اساس «بهترین هزینه» بدون توجه به محل استقرار (مانند لبه شبکه، محیط‌های مجازی یا مراکز colocation).
- هزینه‌های بالای انرژی و خنک‌سازی که بخش بزرگی از بودجه را به خود اختصاص می‌دهند.
۶. استقرار سریع خدمات و برنامه‌های جدید با محدودیت‌های منابع
- استقرار خدمات و برنامه‌های جدید بدون درک کامل از منابع موجود (ظرفیت، برق و فضای فیزیکی).
- مواجهه با سیاست‌ها و ساختارهای ناسازگار که باعث کندی فرآیندها می‌شوند.
این چالش‌ها نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، استفاده از فناوری‌های مدرن و اتوماسیون، و همکاری نزدیک با تیم‌ها و فروشندگان مختلف برای اطمینان از عملکرد بهینه و پایدار مرکز داده است.
اجزای مدیریت مرکز داده چیست؟
مدیران مرکز داده به ابزارهایی نیاز دارند که انعطاف‌پذیری را افزایش دهند، زمان فعالیت (Uptime) را بهبود بخشند و ریسک‌ها را در سرتاسر زیرساخت مرکز داده کاهش دهند. این زیرساخت شامل موارد زیر می‌شود:
- اتوماسیون در زیرساخت همراه با ارائه یک منبع واحد اطلاعات و دید یکپارچه در تاسیسات، سخت‌افزار IT، شبکه‌ها و برنامه‌ها.
- نظارت و نمایش بصری مرکز داده، وضعیت مرتبط با آن، و تغییرات درون و بین تمامی سیستم‌ها و مکان‌ها.
- جمع‌آوری و تحلیل اطلاعات مربوط به برق، فضا و ظرفیت به‌منظور تعیین چگونگی استفاده کارآمدتر از مرکز داده برای صرفه‌جویی در انرژی و فضا یا افزایش بهره‌وری از تجهیزات موجود.
- فرآیندهایی برای شناسایی برنامه‌های پشتیبان‌گیری و بازیابی پس از حوادث در صورت بروز خرابی، که شامل رویه‌ها و فرآیندهای تحویل کار (Failover) و شناسایی فضای موجود، برق و تجهیزات می‌شود.
با استفاده از این ابزارها می توان بخش های مختلف مرکز داده را مدیریت نمود که شامل موارد زیر می شوند:
۱. شبکه (Network)
- مدیریت و نظارت بر زیرساخت‌های شبکه مانند سوئیچ‌ها، روترها، فایروال‌ها و اتصالات اینترنتی.
- اطمینان از عملکرد بهینه و امنیت شبکه.
۲. برق (Power)
- مدیریت سیستم‌های تامین برق، از جمله UPS (منابع تغذیه بدون وقفه) و ژنراتورهای پشتیبان.
- نظارت بر مصرف انرژی و بهینه‌سازی آن برای کاهش هزینه‌ها.
۳. تجهیزات فناوری اطلاعات (IT Equipment)
- مدیریت سرورها، سیستم‌های ذخیره‌سازی و سایر تجهیزات فناوری اطلاعات.
- نظارت بر عملکرد و سلامت تجهیزات و برنامه‌ریزی برای ارتقاء یا تعویض آن‌ها.
۴. نرم‌افزارهای کاربردی (Applications Software)
- مدیریت نرم‌افزارهای نصب‌شده بر روی سرورها و سیستم‌ها.
- به‌روزرسانی، پچ‌کردن و عیب‌یابی نرم‌افزارها برای اطمینان از عملکرد بهینه.
۵. خدمات کاربردی (Applications Services)
- نظارت بر خدمات ارائه‌شده توسط برنامه‌ها و اطمینان از دسترس‌پذیری و عملکرد آن‌ها.
- مدیریت SLAها (توافق‌نامه‌های سطح خدمات) برای برآورده کردن نیازهای کاربران.
با استفاده از این ابزارها و مدیریت موثر اجزای مختلف، مدیران مرکز داده می‌توانند عملکرد کلی مرکز داده را بهبود بخشند، زمان خرابی را کاهش دهند و ریسک‌های مرتبط با عملیات را به حداقل برسانند.
نرم‌افزار مدیریت زیرساخت مرکز داده (DCIM) چگونه مدیریت مرکز داده را بهبود می‌بخشد؟
یک مرکز داده مدیریت‌شده، مرکزی است که در آن مدیران از ابزارها و بینش‌های لازم برای ایجاد یک محیط مقاوم استفاده می‌کنند، جایی که ریسک به حداقل، زمان فعالیت (Uptime) به حداکثر می‌رسد و خدمات و برنامه‌ها می‌توانند به‌سرعت و با کمترین هزینه ارائه شوند.
ابزارهای مدیریت زیرساخت مرکز داده (DCIM) به طور چشمگیری مدیریت مرکز داده را ساده می‌کنند. این ابزارها به اپراتورهای مرکز داده امکان می‌دهند تا عملیات مرکز داده را به‌صورت کارآمد اجرا کنند و برنامه‌ریزی و طراحی زیرساخت مرکز داده را بهبود بخشند. این ابزارها معمولاً جایگزین ابزارهایی مانند Excel، Visio و پایگاه‌های داده داخلی می‌شوند.
به حداکثر رساندن زمان فعالیت (Uptime)
با نظارت مداوم بر زیرساخت‌های حیاتی تاسیسات، نرم‌افزار DCIM تجهیزات را بررسی می‌کند، داده‌ها را جمع‌آوری، روندیابی و گزارش می‌دهد، و موارد نقض آستانه‌ها را نظارت می‌کند. با قابلیت هشداردهی داخلی، می‌توانید قبل از اینکه خرابی‌ها بر کاربران و خدمات تأثیر بگذارند، واکنش نشان دهید.
افزایش کارایی
داده‌ها را به‌طور خودکار از منابع ساختمان، بارهای IT و بارهای غیر IT جمع‌آوری کنید تا محاسبه و روندیابی فوری شاخص PUE (بازده مصرف انرژی) در تمامی مراکز داده شما انجام شود. این امر به اطمینان از اجرای ابتکارات کارایی انرژی سازمانی کمک می‌کند.
افزایش بهره‌وری
رزروها، جابجایی‌ها، اضافه‌کردن‌ها و تغییرات به‌راحتی از طریق مدیریت گردش کار کاملاً یکپارچه و خودکار انجام می‌شوند. تضمین فرآیند، ردیابی و ردگیری حسابرسی، به‌طور چشمگیری بهره‌وری و روحیه کارکنان را افزایش می‌دهد.