اتوماسیون مرکز داده فرآیندی است که در آن وظایف روزمره عملیات مرکز داده، مانند تأمین تجهیزات جدید، ممیزی، نظارت و گزارش‌گیری، با کمترین یا بدون نیاز به مداخله دستی انجام می‌شوند.
امروزه مراکز داده بسیار پیچیده، توزیع‌شده و دشوار برای مدیریت هستند. روش‌های سنتی مدیریت آنها به ابزارهای متعدد و تلاش‌های دستی نیاز دارند که زمان‌بر، مستعد خطا و ناکارآمد است. این امر می‌تواند منجر به تأخیر در راه‌اندازی خدمات، استفاده غیربهینه از منابع و حتی ازکارافتادگی پرهزینه سیستم‌ها شود.
راهکار: "اتوماسیون از طریق یکپارچه‌سازی"
برای حل این چالش‌ها، متخصصان برجسته مراکز داده از راهکاری تحت عنوان “اتوماسیون از طریق یکپارچه‌سازی“ استفاده می‌کنند. این روش از طریق استقرار و ادغام نرم‌افزارهای مدرن DCIM انجام می‌شود که دارای اتصالات از پیش‌تعریف‌شده (Out-of-the-Box Connectors) هستند. این اتصالات به‌طور خودکار داده‌ها را در سیستم‌های مناسب بارگذاری کرده و در نتیجه:
✅ ورودی دستی داده‌ها کاهش می‌یابد.
✅ مدیریت دستی و وقت‌گیر بین سیستم‌ها حذف می‌شود.
✅ جریان کار میان تیم‌های تسهیلات، عملیات مرکز داده و فناوری اطلاعات بهینه می‌شود.
این رویکرد به سازمان‌ها کمک می‌کند تا بهره‌وری را افزایش داده، منابع را بهینه‌سازی کرده و ریسک‌های عملیاتی را کاهش دهند.
مزایای اتوماسیون مرکز داده
✅ ایجاد یک منبع واحد حقیقت (Single Source of Truth)
“اتوماسیون از طریق یکپارچه‌سازی” باعث از بین رفتن سیلوهای اطلاعاتی شده و دقت داده‌ها را افزایش می‌دهد.
✅ بهبود گردش کار و بهره‌وری
🔹 مدیریت دستی و فرآیندهای تکراری کاهش یا حذف می‌شوند.
🔹 کارمندان می‌توانند روی وظایف مهم‌تر تمرکز کنند.
✅ بهبود همکاری بین تیم‌های مختلف
🔹 داده‌های دقیق و متمرکز، تصمیم‌گیری مبتنی بر داده را تسهیل می‌کند.
🔹 هماهنگی بهتر میان تیم‌های تسهیلات، عملیات مرکز داده و فناوری اطلاعات ایجاد می‌شود.
✅ مدیریت ساده‌تر امنیت مرکز داده
🔹 سطوح دسترسی کاربران به‌راحتی مدیریت می‌شود و کاربران فقط اطلاعات مجاز را مشاهده می‌کنند.
🔹 اطلاع‌رسانی خودکار درباره تهدیدات امنیتی برای پیشگیری از مشکلات احتمالی.
✅ افزایش بهره‌وری منابع موجود
🔹 تخصیص خودکار منابع به بهینه‌ترین شکل ممکن، هزینه‌های سرمایه‌ای را کاهش می‌دهد.
✅ حفظ پایداری و رعایت SLAها
🔹 اعلان‌های خودکار برای مشکلات احتمالی، امکان رفع آنها قبل از تأثیر بر سرویس‌ها را فراهم می‌کند.
✅ کاهش خطاهای انسانی
🔹 حذف ورود داده‌های تکراری، خطاهای انسانی را که یکی از عوامل اصلی Downtime هستند، کاهش می‌دهد.
✅ افزایش زمان برای پروژه‌های استراتژیک
🔹 تیم‌ها می‌توانند به جای انجام وظایف دستی و وقت‌گیر، روی نوآوری و بهبود خدمات تمرکز کنند.
اتوماسیون مرکز داده باعث افزایش بهره‌وری، کاهش هزینه‌ها، بهبود امنیت و تسهیل مدیریت مراکز داده می‌شود.
چه کسانی از اتوماسیون مرکز داده بهره می‌برند؟
✅ مدیران، مهندسان و اپراتورهای مرکز داده
🔹 نظارت و مدیریت بهتر زیرساخت‌های مرکز داده
🔹 کاهش خطای انسانی و افزایش بهره‌وری عملیاتی
✅ مدیران DCIM و ابزارهای نظارتی
🔹 یکپارچه‌سازی و بهینه‌سازی فرآیندهای مدیریتی
🔹 دریافت داده‌های دقیق برای تصمیم‌گیری بهتر
✅ مهندسان DevOps
🔹 اتوماسیون فرآیندهای استقرار و مدیریت زیرساخت
🔹 افزایش سرعت و کارایی توسعه و استقرار نرم‌افزارها
✅ تیم تسهیلات (Facilities Team)
🔹 بهینه‌سازی مصرف انرژی و کاهش هزینه‌های عملیاتی
🔹 مدیریت کارآمد سیستم‌های خنک‌کننده و برق‌رسانی
✅ مهندسان شبکه
🔹 بهبود مدیریت اتصال و امنیت شبکه
🔹 کاهش زمان خرابی و بهینه‌سازی عملکرد شبکه
✅ معماران زیرساخت (Infrastructure Architects)
🔹 ایجاد زیرساخت‌های مقیاس‌پذیر و پایدار
🔹 بهبود عملکرد کلی مرکز داده با طراحی‌های هوشمندانه
✅ مهندسان زیرساخت (Infrastructure Engineers)
🔹 مدیریت خودکار ظرفیت، منابع و عملکرد سیستم‌ها
🔹 افزایش کارایی و کاهش نیاز به مداخلات دستی
✅ مهندسان نرم‌افزار
🔹 بهبود هماهنگی بین نرم‌افزارها و زیرساخت‌های فیزیکی
🔹 افزایش سرعت پردازش و کاهش زمان تأخیر (Latency)
اتوماسیون مرکز داده برای تمام تیم‌های فناوری اطلاعات و زیرساختی ارزشمند است و باعث افزایش کارایی، کاهش هزینه‌ها و بهبود مدیریت منابع می‌شود.
ابزارهای برتر که مدیران مراکز داده ادغام می‌کنند
✅ نرم‌افزار DCIM (مدیریت زیرساخت مرکز داده)
🔹 مرکز اصلی مدیریت و خودکارسازی عملیات مرکز داده
🔹 بهبود برنامه‌ریزی و طراحی زیرساخت با تجمیع اطلاعات از واحدهای مختلف
🔹 نسل دوم DCIM دارای APIهای دوطرفه برای یکپارچه‌سازی آسان با سایر ابزارها
✅ CMDB (پایگاه داده مدیریت پیکربندی)
🔹 ابزارهایی مانند ServiceNow، Jira، BMC، و Ivanti/Cherwell
🔹 ذخیره اطلاعات مربوط به دارایی‌های IT (سخت‌افزار و نرم‌افزار) و روابط بین آنها
🔹 بهبود مدیریت خدمات IT و فرآیندهای عملیاتی
✅ سیستم‌های تیکتینگ
🔹 ابزارهایی مانند ServiceNow و Jira
🔹 مدیریت درخواست‌های تغییر و مستندسازی حوادث در مرکز داده
🔹 بهبود پاسخگویی و کاهش زمان خرابی
✅ ابزارهای DevOps
🔹 ابزارهایی مانند VMware، Ansible، Chef، Jenkins، و Puppet
🔹 مدیریت سریع‌تر و بهینه‌تر زیرساخت‌های IT
🔹 امکان توسعه، تست و استقرار سریع‌تر برنامه‌ها و بارهای کاری
✅ سیستم‌های مدیریت ساختمان (BMS)
🔹 برندهایی مانند Siemens، Johnson Controls، و Honeywell
🔹 کنترل و نظارت بر تجهیزات مکانیکی و الکتریکی ساختمان
🔹 مدیریت سیستم‌های تهویه، روشنایی، برق، اطفای حریق، و امنیت
📌 نتیجه‌گیری:
ادغام این ابزارها با اتوماسیون مرکز داده باعث بهبود عملکرد، کاهش هزینه‌های عملیاتی، و افزایش امنیت و بهره‌وری می‌شود.
موارد استفاده برتر از اتوماسیون مرکز داده چیست؟
ایجاد یک منبع واحد اطلاعاتی: یکپارچه‌سازی ابزارهای CMDB، سیستم‌های تیکتینگ و نرم‌افزار DCIM، مدیریت دستی و تلاش‌های اضافی را کاهش می‌دهد و دقت داده‌ها را افزایش می‌دهد. این امر مدیریت بهتر منابع مرکز داده، تصمیم‌گیری آگاهانه‌تر، حذف سیلوهای اطلاعاتی و تسهیل همکاری مبتنی بر داده بین تیم‌های مختلف را ممکن می‌سازد.
مدیریت ماشین‌های مجازی (VM): یکپارچه‌سازی VMware با نرم‌افزار DCIM به شما امکان می‌دهد دستگاه‌های فیزیکی که یک VM روی آنها اجرا می‌شود را ردیابی کنید. این اطلاعات به شما کمک می‌کند بدانید هنگام خاموش کردن یک سیستم برای تعمیر و نگهداری، دقیقاً کدام VMها روی آن میزبانی می‌شوند.
تدارکات و اورکستراسیون: دستگاه‌ها می‌توانند از طریق فرآیندهای خودکار تدارک شوند و به‌روزرسانی‌های بلادرنگ بین ابزارها، وضعیت دارایی‌ها، مکان‌های قبلی و بعدی آنها و ظرفیت‌های موجود را به اشتراک بگذارند.
مدیریت قطعات: ردیابی هارد دیسک‌ها، کارت‌ها، ماژول‌های حافظه، کابل‌ها و سایر قطعات می‌تواند با نرم‌افزار DCIM خودکار شود. شما می‌توانید گزارش‌های روزانه از قطعات مصرف‌شده، هشدارها در صورت превы شدن آستانه‌ها و گزارش‌های منسوخ‌شدن قطعات را دریافت کنید.
موتور قوانین کسب‌وکار: یک موتور قوانین کسب‌وکار، قوانین اتوماسیون را بر اساس شرایط قابل پیکربندی توسط کاربر ایجاد می‌کند. به عنوان مثال، اگر یک فیلد به‌روزرسانی شود، فیلد دیگری به‌طور خودکار با مقادیر خاص بر اساس قانون به‌روز می‌شود.
بودجه‌بندی قدرت سرور: به جای تکیه بر درصدی از نام‌پلیت، نرم‌افزار DCIM با قابلیت Auto Power Budget به‌طور خودکار یک عدد دقیق برای بودجه قدرت هر دستگاه بر اساس بار واقعی اندازه‌گیری‌شده آن دستگاه در محیط شما محاسبه می‌کند.
نمودارها و گزارش‌های زمان‌بندی‌شده: ابزارهای مدرن مدیریت مرکز داده به‌طور خودکار داده‌ها را از کنتورهای برق و سنسورهای محیطی جمع‌آوری، ذخیره و روندیابی می‌کنند و آنها را در قالب نمودارها و گزارش‌های بدون نیاز به پیکربندی ارائه می‌دهند. گزارش‌های مدیریتی تکراری می‌توانند به‌طور خودکار تولید و ایمیل شوند تا همکاری مبتنی بر داده تسهیل شود.
آستانه‌ها و هشدارها: آستانه‌های هشدار و بحرانی را می‌توان روی خوانش‌های زنده از کنتورهای برق و سنسورهای محیطی تنظیم کرد. سپس، هنگامی که آستانه‌ای نقض می‌شود، هشدارهای ایمیل خودکار شما را اولین نفری می‌کند که از مشکلات احتمالی مطلع می‌شوید تا بتوانید قبل از بروز مشکل جدی آنها را برطرف کنید.
Webhooks: اطلاعات مربوط به جابجایی‌ها، اضافه‌کردن‌ها و تغییرات یا هشدارهای ناشی از نقض آستانه‌های قدرت و محیطی می‌توانند به‌طور خودکار از یک برنامه به برنامه دیگر ارسال شوند تا همه ذینفعان از شرایط فعلی مرکز داده مطلع شوند و بتوانند به‌طور پیش‌گیرانه مشکلات را بررسی و حل کنند.
اتوماسیون هر چیزی با APIها: APIهای RESTful وب‌سرویس دوطرفه و کاملاً مستند به شما امکان می‌دهند با هر سیستمی یکپارچه شوید، داده‌ها را به اشتراک بگذارید و هر کاری که از طریق رابط‌های ابزار شما امکان‌پذیر است را خودکار کنید. با DCIM می‌توانید آیتم‌ها، پورت‌ها، مکان‌ها، لیست‌های جستجو، درخواست‌ها و دستور کارها، اتصالات برق و داده، فیلدهای سفارشی و آیتم‌های کتابخانه مدل را ایجاد، خواندن، به‌روزرسانی و حذف کنید تا روال‌های خودکار خود را ایجاد کنید.
متخصصان پیشرو مرکز داده چگونه اتوماسیون را پیش می‌برند؟
متخصصان از شرکت Workday توضیح می‌دهند که چگونه از نرم‌افزار DCIM و ابزارهای Dev Ops برای خودکارسازی تدارکات و اورکستراسیون، مدیریت داده‌های VM، ردیابی وضعیت دستگاه‌ها، مدیریت قطعات و یکپارچه‌سازی‌های خارجی استفاده می‌کنند.
برای مشاهده مثال‌های بیشتر از اتوماسیون مرکز داده در دنیای واقعی، ویدیوهایی از eBay، MacStadium و دانشگاه شیکاگو تماشا کنید که در آنها درباره خودکارسازی بودجه‌بندی قدرت دستگاه‌ها و پردازش‌های اداری، و همچنین یکپارچه‌سازی نرم‌افزار DCIM با ابزارهایی از ServiceNow تا Slack بحث می‌کنند.